Efektywne Planowanie Potrzeb Materiałowych

Planowanie zapotrzebowania materiałowego polega na realizacji szeregu czynności, w celu określenia ilości surowców potrzebnych do zaspokojenia aktualnych potrzeb produkcyjnych danej firmy.

Oprócz realizacji produkcji równie ważną kwestią jest utrzymanie optymalnego poziomu zapasów magazynowych. Co to oznacza w praktyce? Redukcję ilości i czasu składowania towaru do niezbędnego minimum, przy jednoczesnym utrzymywaniu płynnej oraz terminowej produkcji w celu minimalizowania kosztów składowania zapasów.

Realizacja ww. założeń wymaga budowania precyzyjnych planów materiałowych ściśle skorelowanych z głównym harmonogramem produkcji oraz wdrażania efektywnych rozwiązań w obszarze zarządzania zapasami.

Przy tworzeniu planów należy korzystać wyłącznie z rzetelnych danych. dot. np. struktur wyrobów oraz stanów magazynowych. Niedopatrzenie w tym obszarze może skutkować zakupem zbyt dużej ilości surowców w stosunku do realnych wymagań produkcji. W efekcie na magazyn wpływa nadmiar materiałów, który generuje dodatkowe koszty.

Dobrze, gdy planowanie potrzeb materiałowych jest wspomagane odpowiednią technologią i nowoczesnymi systemami IT.

Dawniej do planowania potrzeb materiałowych stosowano głównie systemy MRP (ang. Material Requirements Planning). Obecnie nowoczesną alternatywę stanowi oprogramowanie ERP (ang. Enterprise Resource Planning), które wyewoluowało bezpośrednio z systemu MRP.

Z jednej strony ERP pozwala na intuicyjne budowanie i zarządzanie bazą technologii, w tym marszrutami i listami materiałowymi (BOM), czyli składnikami produkcji istotnymi dla procesu planowania zakupów. Z drugiej informuje o prognozach sprzedażowych, aktualnych stanach magazynowych czy terminach dostaw surowców. Dostarcza więc pełnych danych potrzebnych do skutecznego planowania w jednym narzędziu.

Zintegrowany plan składa się z kilku poziomów:

• S&OP: plan sprzedaży: powstaje na podstawie różnych źródeł popytu, m.in.: prognoz czy zamówień zewnętrznych i wewnętrznych
• MPS: główny harmonogram produkcji
• MRP: plan potrzeb materiałowych

Koniecznym uzupełnieniem tych poziomów jest Harmonogramowanie Szczegółowe zleceń produkcyjnych (ang. Advanced Planning and Scheduling), które osadza operacje produkcyjne na konkretnych zasobach produkcyjnych, uwzględniając ich możliwości wytwórcze.

Choć APS nie jest bezpośrednim składnikiem zintegrowanego planu, to wykorzystuje dane planistyczne, aby doprecyzować założenia procesu produkcji i utworzyć propozycję jej efektywnego przebiegu.

Poziomy planu obejmują określony horyzont czasowy. S&OP uwzględnia rok z podziałem na cykle miesięczne. Dzięki temu, kiedy prognozy ulegają zmianom, np. spada popyt na dany wyrób, w szybki sposób można modyfikować aktualne priorytety produkcyjne na poziomie MPS/MRP, na których plany ujmuje się w perspektywie dni czy tygodni (często dwóch).

Arkusze planów zawierają też kolumny, w których można wprowadzać informacje pomocnicze, np. dane archiwalne dot. transakcji czy trendów handlowych z lat ubiegłych. Pozwala to na dokładniejsze prognozowanie sprzedaży, co w efekcie przekłada się na precyzyjne plany produkcji.

Warto podkreślić, że MRP wyświetla się obok danych z MPS w jednym oknie systemu, co wpływa na komfort pracy z arkuszami.

Dane zawarte w planie potrzeb materiałowych są kluczowe dla działów zaopatrzenia.

Jednak aby MRP dostarczał rzetelnych informacji o poziomie zapotrzebowania materiałowego, nie może uwzględniać wyłącznie ilości produktów w ramach głównego harmonogramu produkcji. Potrzebne są również zdefiniowane w systemie struktury BOM.

Listy BOM (ang. Bill of Materials) mają hierarchiczną strukturę i opisują zależności między półproduktami, komponentami czy podzespołami. W zależności od złożoności produktu składają się z jednego (Single- Level bill of materials, np. krzesło) lub wielu poziomów (Multi-Level bill of materials, np. rower). Dzięki temu odzwierciedlają kompletną budowę produktu, dostarczając o nich pełnych informacji.

W Streamsoft Prestiż listy BOM można generować bezpośrednio z pliku tworzonego w programie CAD, bez wcześniejszego tworzenia technologii. Gotową listę następnie łączy się z odpowiednią kartoteką, co ułatwia i przyspiesza przeszukiwanie słowników.

Pochodną planów materiałowych są sugestie zakupowe, na podstawie których generowane są zamówienia do dostawców.

W celu utworzenia sugestii należy zaznaczyć wszystkie składniki ze statusem surowiec na planie MRP i skorzystać z opcji dodaj do Kartotek do Zakupu. Poprzedza to analiza wykonywana przez algorytm, który weryfikuje m.in. stany magazynowe czy czasy reakcji głównych dostawców. Po jej zakończeniu ilości surowców zostają włączone w poczet planowanych dostaw i są widoczne po stronie działu zaopatrzenia.

Wygenerowana sugestia zawiera precyzyjne dane, m.in.: o ostatniej cenie zakupu, terminach i  średnim czasie dostaw. Ponadto w obrębie kartotek użytkownik może np. grupować lub rozbijać wyliczone ilości do zakupu. Ta ostatnia operacja rozdziela większe partie materiałów na kilka mniejszych pozycji (wierszy). To szczególnie przydatne, kiedy dany surowiec należy zamówić u kilku kontrahentów, np. aby szybciej rozpocząć proces produkcyjny.

Aby sfinalizować zamówienie, wystarczy zaznaczyć wybrane kartoteki i uruchomić opcję grupowe generowanie zamówień. W efekcie tego w szybki i intuicyjny sposób system tworzy zamówienie na potrzebną ilość materiałów.

Stosując Streamsoft Prestiż można utrzymywać optymalny poziom zapasów, redukować koszty magazynowania i jednocześnie realizować zlecenia produkcyjne w ustalonych terminach.

Chcesz poznać więcej zalet systemu, który wspiera procesy w ponad 500 firmach produkcyjnych?

Pobierz katalog modułu Zarządzanie Produkcją.