Nietypowe faktury

Paragon z numerem NIP nabywcy do kwoty 450 zł lub 100 euro brutto stanowi fakturę uproszczoną, równoważną ze zwykłą fakturą. Taki dokument zawiera bowiem wszystkie niezbędne dane do uznania go za fakturę uproszczoną określone w art. 106e. ust. 5 pkt. 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Oznacza to, że przedsiębiorca dokonujący zakupu, otrzymując taki paragon, może na jego podstawie odliczyć podatek VAT oraz ująć wydatek w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

W przypadku paragonu z numerem NIP nabywcy na kwotę równą lub wyższą niż 450 zł/100 euro brutto, w celu odliczenia VAT i zaliczenia wydatku do kosztów, należy zwrócić się do sprzedawcy z prośbą o wystawnie faktury do paragonu, ponieważ sam paragon z numerem NIP nie jest wówczas wystarczający ani do odliczenia VAT ani do ujęcia wydatku w księdze podatkowej ze względu na kwotę.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że zgodnie z aktualnymi przepisami wystawienie faktury „na firmę” do paragonu bez numeru NIP nabywcy jest zabronione. Oznacza to, że aby przedsiębiorca mógł dokonać odliczenia VAT czy zaliczyć wydatek w ciężar kosztów uzyskania przychodów, to na etapie dokonywania zakupu musi poinformować sprzedawcę, że dokonuje transakcji w ramach działalności gospodarczej i podać swój NIP, który sprzedawca musi umieścić na paragonie lub udokumentować sprzedaż fakturą wystawioną na dane firmowe.

Zgodnie z art. 3 pkt 4 tego rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wystawiania faktur, faktura dokumentująca przejazd autostradą płatną lub przejazd na dowolną odległość, wystawiana w formie biletu jednorazowego przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami, powinna zawierać:

1. a) numer i datę wystawienia,
2. b) imię i nazwisko lub nazwę podatnika,
3. c) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku,
4. d) informacje pozwalające na identyfikację rodzaju usługi,
5. e) kwotę podatku,
6. f) kwotę należności ogółem.

Jeśli dokumenty wskazane w rozporządzeniu zawierają wymagane dane, to mimo że nie mają typowego wyglądu faktury VAT, są uznawane za równoważne z fakturami VAT.

Oznacza to, że paragony fiskalne dokumentujące przejazd autostradą zawierające powyższe elementy stanowią fakturę VAT rozumieniu przepisów powyższego rozporządzenia, a tym samym uprawniają przedsiębiorcę do odliczenia podatku VAT oraz ujęcia wydatku w PKPiR. Należy przy tym podkreślić, że na paragonach fiskalnych wystawianych za przejazd autostradą nie ma obowiązku podawania numeru NIP nabywcy.

Zgodnie z przytoczonym powyżej fragmentem rozporządzenia MF w sprawie wystawiania faktur, bilety jednorazowe za przejazdy pociągami, autobusami, samolotami, promami itp. o ile zawierają  numer i datę wystawienia, imię i nazwisko lub nazwę podatnika i jego numer NIP,  informacje pozwalające na identyfikację rodzaju usługi, kwotę podatku i kwotę należności ogółem, również są traktowane na równi z fakturą VAT, a co za tym idzie pozwalają przedsiębiorcy dokonać odliczenia VAT i zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych. Bez znaczenia pozostaje odległość przejazdu.

Na zakończenie warto podkreślić, że wskazane wyżej dokumenty stanowią podstawę do odliczenia VAT oraz ujęcia wydatku w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, jednak tylko, gdy mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i przy spełnieniu warunków uprawniających podatnika do odliczenia podatku naliczonego czy zaliczeniu wydatku do kosztów uzyskania przychodów. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje czynnym podatnikom VAT w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT), natomiast kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 (art. 22 ust 1 ustawy o PIT).