Krzysztof Ulicki

Główny Księgowy

Krzysztof Ulicki

Główny Księgowy

Kasa rejestrująca inaczej zwana też kasą fiskalną to obowiązkowe urządzenie dla osoby fizycznej, spółek czy innych podmiotów, które realizują sprzedaż na rzecz konsumentów (osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej).

Istnieje jednak wciąż wiele zwolnień z których mogą skorzystać przedsiębiorcy.
O tym – i nie tylko – opowiedziano w niniejszej publikacji.

Kiedy przedsiębiorca ma obowiązek wystawić paragon, czyli stosować kasę rejestrującą?

Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą za pomocą której dokonują sprzedaży na rzecz konsumentów (osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) mają obowiązek udokumentować tę sprzedaż paragonem (dokumentem sprzedaży wygenerowanym z kasy fiskalnej).

Tyle kwestii teorii przepisów.

W praktyce przedsiębiorca będący nabywcą towarów lub usług może nie przedstawić danych firmowych z uwagi na to, iż dokonuje zakupu prywatnego, a nie do firmy. Będzie wtedy występować jako konsument, pomimo tego iż faktycznie jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą.

Polscy przedsiębiorcy stosujący kasę fiskalną nie mogą także zapominać o obcokrajowcach przyjeżdżających na zakupy. Tutaj panuje podobna zasada jak przy polskich obywatelach. Jeżeli obcokrajowiec nie prowadzi działalności, wówczas sprawa jest prosta – otrzyma paragon, a więc sprzedawca wystawi paragon na takich samych zasadach jak polskiemu konsumentowi.

Jeżeli obcokrajowiec prowadzi firmę to, tak jak wyżej wspomniano, może dokonać zakupu:

  • na firmę – polski sprzedawca nie wystawia paragonu ale fakturę, po uprzednim przemyśleniu z jaką transakcją ma do czynienia (sprzedaż towaru do kraju UE, świadczenie usług na rzecz firmy spoza Polski),
  • prywatnie – nie podając danych firmy, czyli sprzedawca wystawia paragon jak dla konsumenta.

W roku 2024 niektórzy podatnicy mogą skorzystać z przewidzianych Rozporządzeniem zwolnień.

Który przedsiębiorca jest zobowiązany do instalacji i stosowania kasy rejestrującej?

Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1 ww. Rozporządzenia zwalnia się z obowiązku prowadzenia ewidencji w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2024 r., podatników u których wartość sprzedaży dokonanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych:

  • nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 20.000 zł – dotyczy podatników prowadzących przez cały poprzedni rok sprzedaż na rzecz konsumentów,
  • w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20.000 zł – dotyczy podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym sprzedaż towarów lub usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

Jak widać także i w roku 2024 został utrzymany limit zwolnienia z obowiązku stosowania kasy rejestrującej w kwocie 20.000 zł.

Należy zaznaczyć, iż przy obliczaniu wartości sprzedaży na rzecz konsumentów na potrzeby porównania do limitu obrotu 20.000 zł nie uwzględnia się:

  • należnego podatku VAT jeżeli sprzedawcą jest czynny podatnik VAT,
  • wartości sprzedaży składników majątku zaliczanych u podatnika do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
  • dostawy nieruchomości.

Należy pamiętać, iż limit dotyczy całego roku, chyba że podatnik rozpoczął działalność w trakcie roku (konkretnie sprzedaż na rzecz konsumentów w trakcie roku), wtedy limit jest mniejszy.

Przykład 1

Przedsiębiorca rozpoczął działalność gospodarczą dnia 01.02.2024r. Natomiast od 02.05.2024r. rozpoczął sprzedaż na rzecz konsumentów. Przedsiębiorca jest świadomy limitu zwolnienia z obowiązku sprzedaży przy użyciu kasy – 20.000 zł.

Z uwagi na to, iż w trakcie roku rozpoczął sprzedaż na rzecz konsumentów wysokość ww. rocznego limitu, zwolnienia z kasy należy ustalić proporcją.

20 000 zł x (244 dni / 365 dni) = 13.333,33

Jeżeli wartość sprzedaży (obrotu) na konsumentów nie przekroczy do końca roku 2024 limitu w kwocie 13.333,33 zł, wówczas przedsiębiorca będzie w roku 2024 korzystać ze zwolnienia z kasy rejestrującej.

Natomiast w przyszłym roku będzie go obowiązywać już limit zwolnienia w kwocie 20.000 zł.

Przykład 2

Przedsiębiorca rozpoczął działalność gospodarczą dnia 01.07.2023r. Od tego dnia rozpoczął sprzedaż na rzecz konsumentów. Nie przekroczył jednak w roku 2023 limitu zwolnienia z obowiązku stosowania kasy ustalonego proporcją.

Jednakże w okresie 06. 2024r. przekroczy roczny limit 20.000 zł, a więc wartość sprzedaży na rzecz konsumentów przekroczy ww. limit. Zatem kasa rejestrująca będzie musiała być zainstalowana w ciągu 2 miesięcy, licząc od miesiąca następnego po miesiącu przekroczenia ww. limitu. Ewidencja sprzedaży na kasie fiskalnej musi być prowadzona (rozpoczęta) najdalej dnia 01.09.2024r.

Warto wspomnieć także o innych zwolnieniach z kasy rejestrującej, które obowiązują jeszcze do końca 2024 roku.

Przedsiębiorca, który do tej pory nie miał obowiązku stosowania kasy rejestrującej i w 2024 roku rozpoczyna sprzedaż towarów lub usług na rzecz konsumentów, będzie mógł póki co w owym roku 2024 korzystać ze zwolnienia z kasy. Jednakże warunkiem korzystania z tego zwolnienia będzie określnie przewidywanej wartości sprzedaży na rzecz konsumentów w proporcji do okresu wykonywania tej sprzedaży w roku 2024.

Warto w tym miejscu wspomnieć jeszcze o innym zwolnieniu.

Jeżeli przedsiębiorca przez cały poprzedni rok kalendarzowy realizuje na rzecz konsumentów sprzedaż towarów lub usług:

  • zwolnionych z obowiązku prowadzenia ewidencji za pomocą kasy rejestrującej (załącznik do ww. Rozporządzenia), oraz
  • pozostałych, czyli co do których występuje obowiązek wystawienia paragonu w przypadku przekroczenia rocznego limitu obrotu 20.000 zł,

– to będzie mógł korzystać ze zwolnienia z obowiązku stosowania kasy jeżeli udział procentowy sprzedaży towarów lub usług na rzecz konsumentów zwolnionych z kasy rejestrującej w całkowitej sprzedaży towarów lub usług na rzecz konsumentów był w poprzednim roku podatkowym wyższy niż 80%.

W przypadku przedsiębiorców rozpoczynających w roku 2024 sprzedaż towarów lub usług na rzecz konsumentów także przewidziane jest to zwolnienie.

Przedsiębiorca ten może korzystać ze zwolnienia z obowiązku stosowania kasy, jeżeli udział procentowy sprzedaży towarów lub usług na rzecz konsumentów:

  1. za okres pierwszych 6 miesięcy wykonywania tej sprzedaży,
  2. za okres do końca roku, w przypadku gdy okres wykonywania tej sprzedaży w roku podatkowym jest krótszy niż 6 miesięcy

– będzie wyższy niż 80%;

Towary i usługi, których sprzedaż wymaga instalacji i stosowania kasy fiskalnej

W § 4 ust. 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia prawodawca podkreśla, iż sprzedając niektóre towary lub usługi na rzecz konsumentów przedsiębiorca nie może korzystać ze zwolnienia z obowiązku stosowania kasy. Co za tym idzie musi przed rozpoczęciem sprzedaży tych towarów i usług zainstalować kasę i ją stosować w odniesieniu do tej sprzedaży.

Towary i usługi objęte obowiązkiem stosowania kasy rejestrującej przedstawiono w poniższej tabeli:

Wykaz towarów których sprzedaż w roku 2024 na rzecz konsumentów wymaga stosowania kasy rejestrującej

Lp.

Rodzaj towarów

1.

Gaz płynny

2.

Części do silników (CN 8409 91 00 i 8409 99 00)

3.

Silniki do napędu pojazdów i motocykli, silniki spalinowe tłokowych z zapłonem iskrowym i samoczynnym do różnego rodzaju jednostek, w tym motocykli (CN 8407 i 8408)

4.

Nadwozie do pojazdów silnikowych (CN 8707)

5.

Przyczepy i naczepy (CN 8716 10, 8716 31 00, ex 8716 39, 8716 40 00), kontenerów (CN 8609 00)

6.

Części do przyczep, naczep i pozostałych pojazdów bez napędu mechanicznego (CN 8716 90)

7.

Części i akcesoria do pojazdów silnikowych (CN 8708 i 9401 90 80), z wyłączeniem motocykli,
- to jest do: ciągników, pojazdów silnikowych do przewozu dziesięciu lub więcej osób z kierowcą, samochodów i pozostałych pojazdów silnikowych przeznaczonych zasadniczo do przewozu osób, włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi, pojazdów silnikowych do transportu towarów, pojazdów silnikowych specjalnego przeznaczenia, innych niż te zasadniczo przeznaczone do przewozu osób lub towarów, w szczególności: pojazdów pogotowia technicznego, dźwigów samochodowych, pojazdów strażackich, betoniarek samochodowych, zamiatarek, polewaczek, przewoźnych warsztatów, ruchomych stacji radiologicznych

8.

Komputery, wyroby elektroniczne i optycznych oraz silników elektrycznych, prądnic i transformatorów (PKWiU ex 26 i ex 27.11)

9.

Sprzęt fotograficzny, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego (PKWiU ex 26.70.1)

10.

Wyroby z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, których dostawa nie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT

11.

Zapisane i niezapisane nośniki danych cyfrowych i analogowych

12.

Wyroby przeznaczone do użycia, oferowane na sprzedaż lub używane jako paliwa silnikowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych, bez względu na symbol CN

13.

Wyroby tytoniowe (CN 2401, 2402, 2403), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów

14.

Napoje alkoholowe o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, napoje alkoholowe będące mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5% (bez względu na kod CN), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów

15.

Perfumy i wody toaletowe (CN 3303 00 10, 3303 00 90), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów

W dalszej części przedstawiono usługi, których sprzedaż na rzecz konsumentów wymaga stosowania kasy rejestrującej.

Wykaz usług których sprzedaż w roku 2024 na rzecz konsumentów wymaga stosowania kasy rejestrującej

Lp.

Rodzaj Usług

1.

Usługi przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji, z wyłączeniem przewozów wymienionych w poz. 15 i 16 załącznika do Rozporządzenia

2.

Usługi taksówek (PKWiU 49.32.11.0), z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą

3.

Usługi naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania

4.

Usługi w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów

5.

Usługi w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów

6.

Usługi w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, z wyłączeniem usług świadczonych przez osoby wymienione w poz. 48 załącznika do Rozporządzenia

7.

Usługi prawnicze, z wyłączeniem usług określonych w poz. 27 załącznika do Rozporządzenia

8.

Usługi doradztwa podatkowego

9.

Usługi związane z wyżywieniem (PKWiU ex 56.10, PKWiU 56.21, PKWiU ex 56.29, PKWiU ex 56.30), wyłącznie:



  • świadczone przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz

  • dotyczące przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering)

10.

Usługi fryzjerskie, kosmetyczne i kosmetologiczne

11.

Usługi kulturalne i rozrywkowe - wyłącznie w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe

12.

Usługi związane z rozrywką i rekreacją - wyłącznie w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne

13.

Usługi mycia, czyszczenia samochodów i podobnych usług (PKWiU 45.20.30.0), w tym przy użyciu urządzeń obsługiwanych przez klienta, które w systemie bezobsługowym przyjmują należność w bilonie lub banknotach, lub innej formie (bezgotówkowej)

Należy dodać coś jeszcze.

Zwolnień z obowiązku stosowania kasy rejestrującej nie stosuje się do podatników, którzy w poprzednim roku podatkowym:

  • byli obowiązani do prowadzenia ewidencji, lub
  • przestali spełniać warunki do zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji przy pomocy kasy.

Zwolnienia z obowiązku stosowania kasy rejestrującej nie stosuje się także do podatników, którzy w pierwszym lub drugim półroczu poprzedniego roku podatkowego osiągnęli udział procentowy sprzedaży równy 80% albo niższy niż 80%.

Na temat szczególnych przypadków w aspekcie obowiązku stosowania kasy rejestrującej będzie zaprezentowana odrębna publikacja.